Aarde en mest
Aarde en mest zijn de basis voorwaarden om een moestuin aan te leggen. Welke aarde heb jij? Ontdek het en weet wat jou grond nodig heeft om straks groenten en fruit te kunnen oogsten.
Zandgrond
Zandgrond is echte bosgrond, voedsel arm, licht gelig van kleur, luchtig, water doorlatend, geschikt voor bosbessen, maar niet voor de moestuin. Heb jij zandgrond? Bedek de aarde dan met een laag bemestte tuinaarde van 25 cm. Daarna kun je prima een moestuin aanleggen, waar groente en fruit goed op groeit. Je zult wel jaarlijks aarde en mest moeten toevoegen om de grond vruchtbaar te houden.
Klei
Kleigrond ziet er zwart uit en is heel vruchtbaar, maar moeilijk bewerkbaar. Kleigrond houdt veel water vast, maar in de zomer wordt het soms zo hard als beton. Het krimpt en scheurt als het uitdroogt, terwijl het in de winter een natte, plakkerige massa wordt. Kleigrond spitten is een uitdaging, maar wel heel erg nodig. Het liefst voor dat het gevroren heeft zodat de kluiten kapot gevroren zijn. Dan kom je er makkelijker door heen. Probeer zo min mogelijk op je tuin te lopen omdat de kleigrond dan nog vaster wordt. Klei heeft kalk nodig en een keer per jaar een gift (stal) mest.
Zavel
Zavel is een mengsel tussen zand en klei, is dus redelijk vocht vasthoudend en voedselrijk. Zavel ziet er grijzig uit als het nat is, als het droog is gaat de kleur meer naar zand. Deze grond is echte tuindersgrond (ik ben de gelukkige). Het is zeer vruchtbaar en goed te bewerken, houdt voldoende water vast, en overtollig water kan goed wegzakken. Uit ervaring weet ik dat ik wel goed moet mesten. Ik mest met stalmest van de boer, uit de buurt. Het nadeel is dat er altijd weer een enorme hoeveelheid onkruid zaad in zit waardoor ik blijf wieden. Als je daar geen zin in hebt kun je beter kant en klare mestkorrels kopen. Ik moet voor wortels altijd diep spitten om lucht in de grond te krijgen. Voor andere groenten is luchtig omwerken van de grond voldoende. Na reactie van Vlaamse tuinders heb ik begrepen dat Zavel in Belgie staat voor waardeloze onvruchtbare grond. Zo kan een naam verschillende betekenissen hebben.
Kalkgrond
Echte kalkgrond komt in Nederland niet veel voor. Denk bij kalkgrond aan die minerale wit of licht gelige grond met kleine steentjes die je in wijngaarden ziet. Kalkgrond is vruchtbaar, maar droogt snel uit. Je ziet dat in Limburg kalkgrond te vinden is.
Veengrond
Dit is de grond die in potgrond wordt verwerkt. Veengrond acocieer ik altijd met heide, de kans is groot dat als je in een bosrijke omgeving woont dat je veen grond hebt. Veengrond (turf)bestaat voor het overgrote deel uit afgestorven plantenresten, dus uit organisch materiaal. Daarbij is veen altijd zuur. Het is bovendien donker gekleurd. Door de vezelige structuur en het enorme water bufferende vermogen kan veengrond heel lang nat blijven. Daarom wordt het ook in plantenbakken gebruikt. Dus als je je moestuin in bakken kweekt op je terras of balkon meng dan turf door je teelaarde. Maar als het uitdroogt, is het heel moeilijk weer vochtig te krijgen. Veengrond heeft kalk nodig om te ontzuren, en mest als je er groente op wilt kweken. Om veengrond luchtiger te maken kun je er fijne grit door spitten. Ik zou de grond verbeteren met bemestte tuin aarde.
Test
Meten is weten, zorg dat je de grond laat testen door de zuurgraad te meten. Dit kan met een PH meter. Je weet daarna wat je grond nodig heeft aan toevoegingen zoals mest, kalk en kalium.
Mest
Stalmest: direct van de (bio) boer. Als je het geluk hebt in de buurt van een boerderij te wonen (zoals ik) die dit aan je kan leveren dan is dit een goede optie. Neem het onkruid voor lief, je gewassen groeien voorspoedig. Het beste is een jaar oude stalmest. Dit is minder scherp. Spit het door de grond (dat is even een zwaar werkje) omdat het kluiten zijn een geen kleine mooie brokjes. Heb je geen boer in de buurt? Koop dan mooie organische mest gedroogde mest of laat het bezorgen. Werk het met de spa of schoffel luchtig door de grond. Je hebt 6 tot 8 kilo nodig voor 100 vierkante meter grond.
Kalk
Kalk is de tegenhanger van zuur, je strooit het op zandgrond, veen grond en savel om de aarde minder zuur te maken, Sommige planten zoals druiven houden veel van kalk, die krijgen jaarlijks een extra handje kalk. Je koopt kalk bij een tuincentrum.
Kalium
Kalium is goed voor de vruchtvorming. Jaarlijks strooi ik in januari bij elke fruitboom en struik een handje kalium. Kalium koop je ook bij een tuincentrum.
