Zaaitips voor de moestuin
Zaaien is niet moeilijk, aarde, licht, temperatuur, water en zaad zijn de juiste ingredïenten, waarom lukt het dan toch zo vaak niet om zaadjes te laten kiemen? Dit heeft alles te maken met het soort zaad en de temperatuur en het seizoen. Lees hier meer over zaaitips voor de moestuin.
Tip 1 Kies de gewenste zaai methode
Zaad heeft over het algemeen geen bemeste aarde nodig, om te kunnen ontkiemen heeft het zaadje contact nodig met de aarde, dit werkt goed bij aarde met een luchtige en fijne structuur. Potgrond half gemengd met fijn zand lukt prima. Zaad kiemt ook zonder aarde, bijvoorbeeld op een rooster van gaas waarin de zaadjes net het water raken, dit gebruik ik bij de kiemgroenten die ik in de winter kweek. De wortels zitten dan vast in het rooster, dus voor groenten die in de tuin worden gekweekt is dit geen optie. Wel kun je in een nat koffiefilter zaden laten ontkiemen en daarna in een potje met half aarde half zand zetten. Ook kun je zaden meteen in de pot, bak of moestuin zaaien, deze laatste methode heeft mijn absolute voorkeur om dat groei stops voorkomt. Elk plantje wat over geplant wordt heeft weer tijd nodig om te wennen aan de nieuwe omgeving, dit geeft een vertraging in de groei. Soms moest je voor zaaien omdat de planten anders het groeiseizoen niet halen, dit geldt voor warmteliefhebbers zoals komkommer, paprika, aubergine en paprika. Lees meer over voorzaaien: klik hier
Tip 2 Toenemend licht
Bijna alle planten groeien beter in toenemend licht. Wat is toenemend licht? In het najaar worden de dagen korten, er is elke dag iets minder lang en intens licht. Dit noemen we afnemend licht. De hoeveelheid licht neemt toe na de kortste dag op 21 december. De dagen lengen en de zon wordt krachtiger, dit noemen we toenemend licht. Zaaien bij afnemend licht kan wel, ik doe het elk jaar weer in de kas. Ik zaai spinazie in oktober. Dit is een speciale soort die goed kiemt bij minder licht. De spinazie komt vrolijk op en stopt dan met groeien omdat er te weinig licht is en de temperatuur te laag. In het voorjaar (februari) begint de spinazie in eens te knallen: reden toenemend licht en een hogere temperatuur. Vanaf half maart eet ik spinazie. De spinazie die ik zaaide op 1 maart kan ik nu al bijna oogsten, die doet er door de toename van licht en hogere temperatuur 4 weken over om oogstbaar te worden. De winterspinazie deed er 6 maanden over. Over het algemeen kun je daarom bij toenemend licht (lente) en een hogere temperatuur makkelijker groenten kweken.
Tip 3 De ideale groei temperatuur
Over het algemeen kiemen groentezaden goed bij temperaturen boven de 10 – 18 graden. Kijk altijd op de verpakking van het zaad voor specifieke aanwijzingen. Vaak staat er op de verpakking een richtlijn in maanden, dit is goed om globaal aan te houden. Veel belangrijker is het voor je zaaiplannen naar buiten te kijken en het weerbericht te volgen. Bijvoorbeeld de temperatuur is goed tussen de 10-18 graden voor bijvoorbeeld bietjes, maar ze geven de hele week droog weer op. Dan gaan de bietenzaden niet kiemen omdat er geen vocht is. Mijn tip is om steeds te kijken naar de 3 eenheid: temperatuur, licht en vocht. Als dit allemaal klopt kiemen je zaden over het algemeen in een week. Een voorbeeld van ideaal zaaiweer: De aarde is opgewarmd (meestal april), overdag is het tussen de 10-20 graden, er worden afwisselend zon en regenbuien voorspeld. Van deze weersvoorspelling word ik als tuinder blij en weet niet hoe snel ik mijn bietjes, sla, venkel, wortelen, rucola, radijs ga zaaien. Er zijn ook koude kiemers, die hebben lagere temperaturen nodig zoals tuinbonen, doperwten, sugarsnaps, kapucijners en peultjes. Die zaai ik eind februari, begin maart. De weersvoorspelling die daarbij hoort is: 0-10 graden, regen afgewisseld met zon. Nachtvorst is niet erg. Sperziebonen kiemen alleen maar boven de 18 graden, dus dat is over het algemeen pas na de 3e week van mei. Deze beschrijving behandeld de algemene uitgangspunten, er zijn nog vele uitzonderingen, zoals vruchtgroenten; meer lezen klik hier
Tip 4 Water
Zonder water groeit er niets, voor een tuinder heeft regen daarom vaak een positieve betekenis, water doet groeien en je hoeft zelf niet te slepen met gieters. Daarom is het zo de moeite waard om te wachten op die ene week in maart of april waarop alles samen komt, temperatuur, zon en regen. Daarnaast zijn er in voorjaar regelmatig weken waarin het niet regent. De tip is om zoveel mogelijk regenwater te verzamelen in regentonnen. Zorg dat het water van het schuurdak, dak van het huis en dak van de kas terecht komt in tonnen. Hiermee kun je in droge perioden gieten. Regenwater is zacht en heeft al de temperatuur van de buitenlucht, het is gratis, kortom de moeite waard om mee te gieten. Als je een grote moestuin hebt is een bron een noodzaak, een bron pompt grondwater op, dit sluit je aan op sproeiers. Hiermee besproei je de tuin tijdens droge zomerweken. De investering in een bron is echt de moeite waard gebleken.
Tip 5 Zaad
Er zijn twee manieren om aan zaden te komen; zelf zaad winnen en opnieuw zaaien of zaden kopen. Kijk voor meer informatie over zelf zaden winnen in dit artikel: klik hier. Als je start koop dan bij voorkeur biologische zaden omdat je hiermee geen ongewenste stoffen aan je moestuinaarde toegevoegd. Deze zijn met 10% korting (code moestuinstart) online te koop bij Zaden Kopen Online: klik hier
PS: Er zijn nog vele niet benoemde uitzonderingen, de tips zijn bedoeld als richtlijn voor de startende tuinder.
