Frambozen

Frambozen groeien in Nederland in het wild. Ben je weleens in de Achterhoek geweest? Aan de bosrand tref je soms een rij frambozen struiken aan. Ze groeien overal, in de schaduw, zon stadstuin of balkon. Dus geen problemen voor de beginnende tuinder iedereen kan frambozen kweken, oogsten en eten mmmmm…..!

 Frambozen 

Koop in het voorjaar een frambozen plant bij een tuincentrum of vraag er een van je buren of vrienden. Frambozen planten zich zo makkelijk voort, ik heb er altijd te veel. Met 1 plant oogst je al het zelfde seizoen. De plant is een stengel die maximaal 2 meter hoog wordt. Ze hebben niet veel zon en mest nodig. Ook voor de bostuin en kleine stadstuin zijn frambozen een een goed idee. Ook in de vierkante meter tuin kun je een framboos planten. Boven zie je mijn frambozen haag aan de rand van de moestuin, ik heb een rij planten van ongeveer 10 meter. De planten staan tussen 3 palen van 2.50 meter hoog. Daartussen zijn 3 rijen  staaldraad gespannen. De planten bind ik op met zacht flexibel kunststof draad om de stengels niet te beschadigen. Zie foto onder.

Frambozen snoeien

Frambozen bloeien op 2 jarig hout in mei en geven vruchten in juni. Er zijn echter ook herfst frambozen, die bloeien in augustus en geven vruchten in september. Ik ben niet zo van het snoeien, ik denk altijd "In de natuur staat er ook niemand te snoeien en er zijn toch frambozen"  Na het seizoen laat ik de staken dus gewoon staan, de vogels vinden dat heel prettig omdat de voedertoren en tafel naast de frambozen planten staan. De hele winter worden de stengels gebruikt als aan vlieg route. In april gaan de stengels weer uit lopen. Dan zie ik dat sommige stengels dood zijn, er komen geen groene blaadjes meer aan. Ik haal die stengels er tussen uit en klaar. De rest bind ik op. Frambozen planten vermeerderen zich snel, daarom verwijder ik elk jaar planten die niet in de rij staan. 

Frambozen en ziekten

Frambozen hebben last van een prachtig rood kevertje. Te mooi voor woorden. Maar helaas, dit kevertje legt zijn eitjes in de framboos en daaruit komen kleine witte wormpjes. Bekijk voor je framboos eet of er zo'n beestje in zit en haal hem er uit en eet de framboos. Met andere woorden, ik haal wel de kevers met de hand weg en doe verder niet aan bestrijding.

Frambozen oogsten

Oogst frambozen in juni vroeg in de ochtend of in de avond en eet ze op. Bewaar ze niet, ze worden snel zacht. Bij een grote oogst kook ik ze tot een saus, doe dit in bakjes en vries het in. Lekker bij ijs en rabarber. Als ik ze toch even wil bewaren om een overheerlijke frambozen taart te versieren dan zet ik ze koel weg tot gebruik. Omdat ik niet spuit, was ik de frambozen niet, daar worden ze waterig van. Hieronder zie je een toetje met aardbeien, frambozen en een bolletje mascarpone. Heerlijk!

PS: wil je die prachtige gele frambozen online bestellen? Ik vond ze op internet: klik hier

Tayberry

Tayberry

Tayberry's kweek ik nu sinds het 2 jaar. Het is een kruising tussen bramen en frambozen. De Tayberry vruchten zijn kegelvormig en hebben een rood tot paarse kleur wanneer rijp zijn. Zij kunnen tot 2 cm groot worden. De kern van de bessen zijn wit, net als bij een braam.De tayberry is minder zuur dan de een braam en iets minder zoet dan een framboos. De Tayberry heeft een zachte aromatische smaak. De vrucht is zacht en valt snel uit elkaar. Dus plukken en eten. De plant heeft een groeiwijze lijkt op die van de Braam.  De Tayberry's groeien op korte zijtakken op de zeer stekelige stengels van tot 6-7 meter lang. Deze takken groeien in de zomer met het tempo van soms 20 cm per dag. Aan deze nieuwe takken komen volgend jaar de Tayberry's. De takken met handschoenen aan opbinden op een muur of rek. De Tayberry heeft rijke en vochtige grond nodig. In het droge voorjaar van 2011 heeft de struik geen bessen gevormd. In 2012 met het natte voorjaar en zomer heb ik een enorme oogst vanaf half juni tot eind juli van een kilo per week. In het voorjaar mesten met goede koemest en compost. Ziekten heb ik nog niet aangetroffen, alleen het kleine wormpje wat je vaak in frambozen aan treft zit ook in sommige Tayberry's. Bij nat weer krijgen sommige vruchten zwarte plekjes. (vruchtrot). Als je de Tayberry's wast laat ze dan 5 minuten in het water liggen, de wormpjes kruipen er uit je kunt ze makkelijk vangen.

Geschiedenis

De Tayberry werd gepatenteerd door Derek L. Jennings van Dundee, Schotland, en uitgebracht in 1979 door de Schotse Horticultural Research Institute, Invergowrie, Schotland. [1] De tayberry is vernoemd naar de rivier de Tay in Schotland.

Voedingswaarde per 100 gram:

Calorieën 25 1.3 (voor 2000 cal / dag)
Eiwit 1,2 g 2,4
Lipid 0.65g 1,2
Koolhydraten 11.94g 9,2
Ash 0,46 g
Tafelsuiker 0,2 g
Glucose 1.86g
Fructose 2.35g
Water 85.75g 2,7
Sugar 4.42g
Voedingsvezels 6,5 g 20,3
Calcium 2.5e-14g <1
Iron 6.9E-16g <1
Magnesium 2.2E-14g <1
Fosfor 2,9 E-14g <1
Kalium 1.51E-13g <1
Natrium 0g 0
Zink 4.2E-16g <1
Koper 0g 0
Mangaan 6.7E-16g <1
Selenium 0g 0
Vitamine A 33IU 0,7
Retinol activiteit equivalenten 0g 0
Bèta-caroteen 1,2 E-29g
Alfa-caroteen 1.6E-29g
Alfa-tocoferol 8.7E-16g
Lutien en zeaxanthine 1.36E-28G
Beta-tocoferol 0g 0
Gamma-tocoferol 1.42E-15g
Delta-tocoferol 1.04E-15g
Vitamine C, B-vitaminen, niacine, thiamine en Foliumzuur <1

Gebruik

De Tayberry kan worden vers gegeten, smoothies van Tayberry's zijn heerlijk, of ze kunnen worden gebruikt voor het maken van jam, taarten, of wijn.